در حمله به کـَش و نـَسَف (واقع در افغانستان امروز) حَجّاجبن يوسف ثقفی به قُـتيبه دستور داد: «… کـَش را بکوب و نـَسَف را ويران ساز». (تاريخ طبری، ج9، ص 3845.)
ملاحظاتی در تاریخ ایران، اسلام و اسلام راستین.علی میرفطروس. آلمان. چاپ اول-1998. ص:80.
گويد: پس قتيبه از بلخ برفت و از نهر گذشت و سوى شومان رفت كه شاه آنجا حصارى شده بود و منجنيقها نصب كرد و قلعه وى را هدف كرد و در هم كوفت و چون شاه شومان از غلبه قتيبه بيمناك شد و آنچه را بر او مىگذشت بديد هر چه مال و جواهر داشت فراهم آورد و در جاى در ميان قلعه افكند كه كس به عمق آن نمىرسيد.
گويد: آنگاه قلعه را بگشود و سوى مسلمانان رفت و با آنها بجنگيد و تا كشته شد و قتيبه قلعه را به زور بگشود و جنگاوران را بكشت و زن و فرزند اسير گرفت، آنگاه سوى باب الحديد بازگشت و از آنجا سوى كش و نسف رفت حجاج بدو نوشت:
كش را بكوب و نسف را ويران كن و از محاصره شدن بپرهيز.
گويد: قتيبه كش و نسف را بگرفت، فارياب در مقابل وى مقاومت كرد كه آنجا را بسوخت و سوخته نام گرفت.
تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى (م 310)، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، اساطير، چ پنجم، 1375ش.ج9،ص:3845
آتش زد و تا در شهر برفت، يكى از ياران ثابت را كه به محافظت ياران خويش ايستاده بود بكشت و بازگشت و باز به آتش زد، آتش در روپوش او گرفته بود كه آنرا بيفكند و بايستاد.
گويد: ثابت در شهر حصارى شد و موسى در بيرون شهر ببود. وقتى ثابت سوى حشورا مىآمده بود كسى سوى طرخون فرستاده بود و طرخون به كمك وى آمد و چون موسى از آمدن وى خبر يافت، سوى ترمذ بازگشت. مردم كش و نسف و بخارا نيز به كمك ثابت آمدند و جمع وى هشتاد هزار كس شد كه موسى را محاصره كردند و آذوقه را بر او ببستند چنانكه كار بر آنها سخت شد.
تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى (م 310)، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، اساطير، چ پنجم، 1375ش.ج9،ص:3783
على بن محمد اين را از باهليان آورده بعلاوه اينكه گفتهاند: «قتيبه وقتى راميثنه را گشود از اهل بلخ بازگشت و چون به فارياب رسيد نامه حجاج بدو رسيد كه سوى وردان خداه رو، و قتيبه به سال هشتاد و نهم بازگشت و به زم رسيد و از نهر عبور كرد.
سغديان و مردم كس و نسف در راه بيابان با وى مقابل شدند و نبرد كردند كه بر آنها ظفر يافت و سوى بخارا رفت و در خرقانه پايين فرود آمد كه بر سمت راست وردان بود و با جمعى بسيار به مقابله وى آمدند كه دو روز و دو شب با آنها نبرد كرد آنگاه خدا وى را بر آنها ظفر داد.
تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى (م 310)، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، اساطير، چ پنجم، 1375ش.ج9،ص:3820
گويند: حجاج به قتيبه نوشت: «كس را بشكن، نسف را بكوب و وارد وردان شو، از محاصره شدن بپرهيز و از راهها نامأنوس حذر كن.»
تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى (م 310)، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، اساطير، چ پنجم، 1375ش.ج9،ص:3820
يونس بن اسحاق گويد: قتيبه به سال نود و چهارم غزا كرد و چون از نهر گذشت بيست هزار مرد جنگى به مردم بخارا و كش و نسف و خوارزم مقرر كرد.
گويد: پس اينان با وى سوى سغد رفتند كه آنها را سوى چاچ فرستاد و خود او سوى فرغانه روان شد و برفت تا به خجند رسيد و مردم آنجا بر ضد وى فراهم شدند و به مقابله آمدند و بارها نبرد كردند كه پيوسته ظفر با مسلمانان بود.
تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى (م 310)، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، اساطير، چ پنجم، 1375ش.ج9،ص:3869
گويد: صبحگاهان خاقان بيامد و چون مقابل آنها رسيد راه بخارا گرفت و چنان وانمود كه آهنگ آنجا دارد و سپاهيان خويش را از پشت تپهاى كه در ميانه فاصله بود سرازير كرد و فرود آمد كه آماده شدند، اما مسلمانان از حضورشان غافل ماندند و ناگهان روى تپه نمودار شدند كه كوهى از آهن بود از مردم فرغانه و طاربند و افشينه و نسف و گروههايى از مردم بخارا.
گويد: جمع مسلمانان سخت متحير شدند.
تاريخ طبرى ، محمد بن جرير طبرى (م 310)، ترجمه ابو القاسم پاينده، تهران، اساطير، چ پنجم، 1375ش.ج9،ص:4100
زندیق 